Kurkuma is gezond, maar wel met een kanttekening. Uit de meeste onderzoeken blijkt dat kurkuma geen effect heeft op de gezondheid. Uit sommige onderzoeken blijkt dat (een bestandsdeel van) kurkuma werkt als antioxidant, met als voordeel een positieve werking op het immuunsysteem en zenuwstelsel.
Kurkuma is een kruid uit India dat gewonnen wordt uit de wortel van de Curcuma Longa (dezelfde familie als gember). Het staat ook wel bekend als Indiase geelwortel, koenjit, koenir, turmeric en curcuma. Dit kruid wordt vooral verkocht in poedervorm en veel mensen hebben dan ook een kurkuma kruidenpotje in hun keuken staan. Deze geelkleurige smaakmaker proeft licht peperig en ruikt naar een combinatie van gember en sinaasappel. Heerlijk, maar hoe zit het eigenlijk met de gezondheidseffecten van kurkuma?
Wat zit er in kurkuma (micronutriënten)?
Kurkuma is rijk aan vitamines A, B1, B2, B3, B6, B12, C, D, E en K. Daarnaast zitten er mineralen in als ijzer, magnesium, kalium, calcium en zink.
Kurkuma voedingswaarde per 100 gram (gemalen)
De macronutriënten van kurkuma per 100 gram, waaronder calorieën en koolhydraten, zijn te vinden in de kurkuma voedingswaardetabel.
Kurkuma voedingswaarden | Per 100 gram |
Energie | 1305 kJ (312 kcal) |
Eiwitten | 9,68 gram |
Koolhydraten | 67,14 gram |
Waarvan suiker | 3,21 gram |
Vetten | 3,25 gram |
Vet waarvan verzadigd | 0 gram |
Zout | 27 mg |
Waar is kurkuma goed voor?
In India en Zuid-Azië zijn ze fan van kurkuma. Het wordt daar ingenomen om het lichaam te zuiveren. Daarnaast wordt geclaimd dat het helpt bij tal van gezondheidsproblemen, waaronder reuma, eczeem, artritis en artrose. In Nederland lopen de meningen over kurkuma uiteen.
Neutrale of negatieve effecten kurkuma
Helaas ondersteunen de meeste Westerse onderzoeken deze gezondheidsvoordelen niet. Veel onderzoeksresultaat toont namelijk aan dat er geen voordelen uit kurkuma te behalen zijn. Het voordeel is dan weer wel dat er vrijwel geen negatief effecten zijn geconstateerd.
Al zijn er ook weer onderzoeken die beweren dat de combinatie met bepaalde medicijnen (waaronder bloedverdunners) gevaarlijk kan zijn, omdat kurkuma de werking ervan versterkt. Een keer wat kurkuma eten zou dan geen kwaad kunnen, maar bij regelmatige inname is het aan te raden om advies te vragen aan de huisarts.
Positieve effecten kurkuma
Je bent natuurlijk ook benieuwd naar de positieve effecten die kurkuma kan hebben. Die lichten we hieronder aan je toe.
Ontstekingsremmende werking
In kurkuma zit de stof curcumine (antioxidant). Uit verschillende onderzoeken blijkt dat deze stof ontstekingsremmend werkt. Ook helpt het bij de bescherming van cellen en weefsel, waardoor een verouderingsproces minder snel zal optreden. Tevens kan de stof de soepelheid van gewrichten stimuleren.
Goed voor darmen
Daarnaast kan het ook nog een positief effect hebben op de darmfunctie. Het zorgt voor een minder opgeblazen gevoel en dat zorgt ervoor dat mensen met prikkelbare darmen en de ziekte van Crohn minder last kunnen ervaren. Het verminderd gasvorming.
Let op: heeft een actieve stof nodig
De positieve effecten van kurkuma zijn dus vooral te danken aan de antioxidant curminime. Hier zit echter wel een kanttekening aan: de stof wordt niet zo goed opgenomen in het lichaam, tenzij het gecombineerd wordt met een actieve stof (zie volgende kop).
Het feit dat deze gezonde stof niet zo goed door het lichaam wordt opgenomen, is dan ook meteen de reden waarom veel onderzoeken neutraal zijn over de gezondheid van kurkuma. In veel gevallen zal het niet tot nauwelijks positieve effecten hebben als je het los neemt.
Kurkuma thee gezond?
Goed nieuws voor de liefhebbers van kurkuma, want er is ook kurkuma thee op de markt. We hadden zojuist al de stof curcumine benoemd, die ontstekingsremmend werkt. Deze stof wordt normaliter niet goed door het lichaam opgenomen, maar als deze ingenomen wordt in combinatie met een actieve stof dan wordt de opname gestimuleerd.
In kurkuma thee vind je daarom stoffen als piperine lecithine of (S)-ar-Turmerone of piperine. Dit laatste is een extract van peper en uit onderzoek blijkt dat de stof curcumine liefst twintig keer beter wordt opgenomen in combinatie met peperine. Let bij het kopen van kurkuma thee erop of een van deze stoffen aanwezig is. Heb je snel last van je darmen, dan is thee met piperine minder aan te raden. Dit kan namelijk een irriterend effect geven.
Hoeveel kurkuma per dag?
Het Europees Medicijnen Agentschap (EMA) geeft aan dat je tweemaal daags 500 milligram kurkuma kunt innemen gedurende dertig dagen (als supplement). Daarmee kun je dus stellen dat je gerust eens in de zoveel tijd je maaltijd kunt verrijken met dit kruid.
Zoals eerder gezegd is advies vragen aan je huisarts aan te raden wanneer je kurkuma supplementen wilt nemen en tegelijkertijd andere medicijnen gebruikt.
Gezonde voeding tool
Op zoek naar een weekschema met allemaal gezonde voeding helemaal afgestemd op jouw doelen? Gebruik onderstaande tool om uit te rekenen hoeveel calorieën jij nodig hebt per dag voor jouw doelen en laat de tool iedere week een compleet voedingsschema voor je maken. Boodschappenlijstje? Ook dat verzorgd de tool! Alles op 1 plek. Ben jij klaar om jouw gezondheidsdoelen te bereiken?
Conclusie: kurkuma gezond of niet?
De meningen over of curcuma gezond is zijn zoals je hebt kunnen lezen erg verdeeld. Waar de een groot voorstander is, zegt de ander vooral op te passen indien er ook medicijnen gebruikt worden. Daarnaast zie je op het web veel gezondheidsvoordelen beschreven die niet wetenschappelijk bewezen zijn. Het wil dus ook niet per se zeggen dat het geen gunstig effect heeft, maar onderzoek ondersteunt veel beweringen in ieder geval niet.
Wil je af en toe je maaltijd verrijken met wat kurkuma? In principe kan het met mate eten van dit kruid geen kwaad. Wil je echt genieten van de gezondheidsvoordelen? Dan is kurkuma thee met actieve stoffen een betere keus.
Ik hoop dat je wat aan deze informatie hebt gehad. Mocht je nog vragen hebben of een kurkuma recept willen delen, dan ben je van harte welkom om deze te delen in de reacties hieronder!